Monthly Archives: april 2011

Ik bennie Saunders

Guus Meeuwis en Ben Saunders. Wat hebben die twee met elkaar te maken? Ze maken allebei muziek, hebben allebei nummer 1-hitjes gehad en bezitten alle twee waarschijnlijk iets te veel geld.

Naast deze feitjes hebben ze ook met elkaar te maken omdat ik, sinds ik mijn nieuwe bril heb, vergeleken wordt met of Ben Saunders, of met Guus Meeuwis. Niet dat het mij wat uitmaakt; ik ben allang blij dat Jamai niet meer Populair is.

V.

Het uiterlijk van een Astma Fonds-donateur

,,Jullie zien er echt uit alsof jullie het Astma Fonds willen steunen”, riep een meisje in een vrolijk gekleurd hemdje. Het was prachtig weer en ik liep samen met twee vrienden over de Oosterdijk in Sneek. We schrokken en zetten onze zonnebril af. Ze herhaalde de tekst. ,,Ja, jullie zien er echt zo uit. Echt alsof jullie het Astma Fonds willen steunen.”. Waarbij ik me alweer snel afvroeg: hoe ziet een gemiddelde donateur van het Astma Fonds eruit dan?

Het was een verkoopster en wilde ons strikken voor het donateurschap voor het Astma Fonds. Het meisje legde ons uit dat er per dag wel twintig mensen sterven ten gevolge van Astma. ,,Dat is niet best”, stemde ik met haar in. Met maar twee euro per maand konden we een aantal van die mensen helpen. ,,Maar ik houd niet zo van bedragen die via automatische incasso afgeschreven worden; collectanten daarentegen vertrekken bij mij nooit met een lege collectebus.”, zei ik.

,,Maar het is allemaal heel vertrouwd hoor, met dat afschrijven.” Ze opende haar map en haalde de inschrijfformulieren tevoorschijn. ,,Kijk, als je wilt stoppen met doneren, dan staat hier hoe je moet opzeggen en al die bende.” ,,En”, zei ze, ,,Als ik jullie vanavond tegenkom in de kroeg, drinken we samen een biertje. Staan we weer kiet, toch?!” We zagen er toch vanaf en begonnen een persoonlijk gesprekje met de verkoopster.

Het was haar eerste dag en ze had, vertelde ze, nogal moeite om steeds het zelfde verhaal te houden. Daarbij had ze nog niet veel mensen weten te strikken om donateur te worden en dat had toch wel invloed op haar salaris, gaf ze eerlijk toe. ,,Mensen zijn huiverig, net als jij” zei ze. ,,Het is net als kopen op internet. Mensen willen zeker weten wat voor vlees ze in de kuip hebben en doen dan pas zaken. Op straat kan je moeilijk alles checken.”

Na deze uitspraak namen we afscheid met een woord van succes.

Enkele meters verder passeerden we de Hema. Om haar een beetje op weg te helpen en haar toch de goedheid van de mens te laten zien kocht ik een softijsje voor d’r. Softijs met aardbeien smaak. Dat vond ze vast lekker, zo zag ze er echt uit.

V.

Update: Dit artikel is niet onopgemerkt gebleven; ook het Astma Fonds zelf heeft hem gelezen. Onder dit artikel staat een reactie van Hans Kramer namens het Astma Fonds.

Digitale inkt (in) op hetpennetje.nl

Het eerste verhaal dat ik voor dit weblog schreef, staat vandaag (dinsdag 19 april) op www.hetpennetje.nl. Hetpennetje.nl is een site waarop iedere dag een verhaal verschijnt van mensen die graag schrijven en die verhalen insturen. Bekijk mijn verhaal en houd vooral ook de website in de gaten; is zeker de moeite waard.

V.

,,Hoe vergaat het leven u?!”

Ontelbaar vaak per dag wordt het je gevraagd: ,,Hoe gaat het”? ,,Goed, met jou?!” is meestal het antwoord. Nooit zal iemand zeggen. ,,Nou, gaat eigenlijk best klote”. Ten eerste gaat het de persoon die het vraagt niets aan en ten tweede is de optie om te zeggen dat het goed met je gaat veel aantrekkelijker omdat je dat een moeilijke uitleg bespaard.

De manier waarop je zegt dat het goed met je gaat verschilt per keer. De meest gehoorde is ,,Het gaat goed” of ,,Het gaat lekker”. Later zijn ,,Rustig” en ,,Kalm” aan dit rijtje toegevoegd. Vandaag in de trein hoorde ik echter een variant waar ik nog nooit van gehoord had.

Ik stapte, na lang gewacht te hebben in de stoptrein Sneek – Leeuwarden. De trein had vertraging; iets met wissels. De trein was bijna vol dus ik snelde me naar een van de laatste vrije zitplaatsen. Achter mij ging een jongen zitten. Hij werd opgemerkt door iemand die zich een station eerder al een zitplaats had toegeeigend. ,,He jonge, hoe is het?!”zei hij tegen hem. ,,Ja, stabiel man, stabiel” antwoordde de jongen.

Ik was met stomheid geslagen. Als ik het woord stabiel hoor, denk ik meestal iets aan iets ernstigs. Eerder kende ik dit woord alleen in de context als ,,De situatie van het slachtoffer is kritiek, maar stabiel” of ,,Deze stoel staat stabiel”. Maar het woord Stabiel als positief antwoord op de vraag hoe het met je gaat, had ik werkelijk nog nooit gehoord. Zou de beste jongen doelen op het zware (lees: dronken) weekend waarvan hij hersteld is? Of is het gewoon een bekakte manier om te zeggen dat het prima met je gaat? In dat geval lijdt het woord stabiel gevoelsmatig aan betekenisinflatie.

Als stabiel al gebruikt gaat worden als antwoord op de vraag of het goed met je gaat, en dus vergelijkbaar is met woorden als Prima en Rustig, hoe moet een politiewoordvoerder dan uitleggen hoe de situatie is van een blanke, 24-jarige man die gewond is geraakt bij een ernstig schietincident?!. ,,De situatie van het slachtoffer is kritiek, maar Kalm.”

Hoe dan ook: de creatieviteit van de jongen in de trein deed me goed. Het maakte mijn dag goed.. Of stabiel.

Tinniwattus?!

Tinnitus Aurium is Latijns voor ‘gerinkel in de oren’. Deze aandoening wordt vaak afgekort als Tinnitus of Oorsuizen. Al een jaar of zes heb ik last van dit fenomeen. Al die tijd heb ik geen stilte meer ervaren. Zodra er geen omgevingsgeluid is hoor ik zachtjes een ruisende piep door mijn oren schallen. Knap lastig, maar daar is niets meer aan te doen.

Onlangs ben ik hiervoor naar de Keel-, Neus- en Oorarts (KNO-arts) geweest. Met mijn keel en neus is niets aan de hand, met mijn oren dus des te meer. Ik ruik nog goed wat ik in mijn keel stop, ik hoor het alleen niet zo goed meer; dat idee.

Allereerst moest ik een gehoortest ondergaan. Deze werd afgenomen in een geluidsdichte cel. Ik kreeg een koptelefoon op en een knopje in m’n hand. Alsof ik in een spelshow zat. Als ik een piepje hoorde moest ik op het knopje drukken. Na de piepjestest werden er woordjes laten horen. Ik moest deze woordjes nazeggen. Vuur, feit, kooi; allerhande woorden passeerden de revue. ,,Doos”, klonk het in mijn koptelefoon. Vol overtuiging riep ik het naar de verpleegkundige.

De resultaten waren goed; mijn linker oor was perfect en in mijn rechter oor mistte ik de hoge tonen. Geen verrassing. Na de hoortest mocht ik plaatsnemen in de wachtkamer. Ik las een interessante column van Sara Kroos. Het ging over tuincentra en geslachtsziekten, of iets dergelijks. Zo’n onderwerp waarbij je hele andere ideeën krijgt bij ‘Eigen huis en tuin’. Bijkomende van deze column hoorde ik mijn naam in de wachtkamer. Ik sloot de Viva, legde hem terug bij de Quest en de Panorama en ging naar de Arts.

Hij keek in mijn oren en kon geen afwijkingen vinden. Het is een beginnende gehoorschade die opgelopen is door te hard geluid. Geen verrassing omdat ik vier keer in de week, soms vaker, musiceer. Hij adviseerde me goed door te gaan met beschermen en in november nog een gehoortest te laten doen. Mocht mijn gehoor dan verslechtert zijn ten opzichte van de eerste test, dan is het verstandig mijn muzikale activiteiten te overwegen.  De slogan ,,Wat leuk om te horen” van Schoonenberg Hoorcomfort ging bij mij even niet op.

Tijdens mijn stageperiode bij het Sneeker Nieuwsblad schreef ik een verhaal over mezelf en mijn Tinnitus. Ik ben in dat geval omgedoopt tot Meindert de Vries. Ik geef toe: het artikel heeft formaatje tijdschrift en niet weblog maar ik wilde hem jullie niet onthouden.

Voor ik het vergeet: ik zou het leuk vinden om eens wat van jullie te horen als reactie onder de artikelen.

V.

Sneker muzikant: ,,Wees zuinig op je porseleinen vaasjes”

Blijvende gehoorschade als tinnitus (constante piep- of fluittonen in de oren), hyperacusis (overgevoeligheid voor geluid) of gehoorverlies bij jongeren wordt onderschat. Het rappe tempo waarmee deze aandoeningen opgelopen kunnen worden wordt vaak niet ingezien. Audicien Wiebo Kooi, drumdocent Hendrik Dullemans, John Schut van Poppodium het Bolwerk en muzikant Meindert de Vries uit Sneek vertellen over de ernst van dit probleem die in sommige gevallen zelfs leidt tot depressies of zelfmoord.

Vincent Schutte

SNEEK Bij het eten wordt het bestek voorzichtig op het stenen bord gelegd. De vaatwasser uitruimen is een secuur klusje; ieder schoteltje wordt uit het apparaat gehaald en voorzichtig in de kast gestapeld om het geluid van het elkaar rakende steen te voorkomen. Voor het slapen gaan gaat de radio aan om de stilte te vermijden en in slaap te vallen. Mensen met een aandoening aan hun oren, zoals tinnitus of hyperacusis passen in hun dagelijks leven veel aan om harde en indringende geluiden te voorkomen.

Zo ook Meindert de Vries uit Sneek. Hij kan zich het fenomeen stilte nauwelijks meer voorstellen. Mede door zijn liefde voor de muziek kampt hij al jaren met hevige piepgeluiden in zijn oren. Dat gaat wel over, dacht hij. Al van kinds af aan musiceert hij in een drumband. Daarbij opgeteld de bezoekjes aan de disco en menig concert hebben zijn oren geen goed gedaan. ,,De piep in mijn oren gaat altijd met me mee. Ik ga er mee slapen en het eerste wat ik ’s ochtends hoor is die piep. Normaal een boek lezen is er niet meer bij.”

Naar schatting lijdt ruim drie procent van de volwassenen in Nederland aan constante tinnitus (ook wel oorsuizen genoemd). Het risico op een dergelijke gehoorbeschadiging wordt vaak onderschat. Dat komt Volgens Wiebo Kooi, audicien en regio-manager van Schoonenberg Hoorcomfort regio Friesland door dat de gevolgen van een dergelijke gehoorbeschadiging niet meteen waarneembaar zijn.

,,Mensen denken vaak dat de piep die ze horen na een bezoek aan de discotheek wel weer weg gaat. Alleen het feit dat je die suis hoort, betekent al dat de trilhaartjes in het oor beschadigd zijn. Deze beschadigingen stapelen zich alsmaar op wat na een aantal jaren kan resulteren in tinnitus, hyperacusis of gehoorverlies. Daarnaast wordt vaak gedacht dat gehoorproblemen alleen bij oudere mensen voorkomt. Dat is een misvatting.”

Een gehoorbeschadiging is sneller opgelopen dan gedacht. Gemiddeld kan een mens acht uur naar 80 decibel luisteren zonder dat het schadelijk is. Dat staat gelijk aan een autoweg. Per drie decibel die daarbij komt, wordt de tijd die er in vertoefd mag worden gehalveerd; 83 decibel is dus na vier uren al schadelijk. Een grasmaaier produceert gemiddeld negentig decibel en is na een uurtje al schadelijk. Een popconcert levert ongeveer 110 decibel op en brengt na enkel twee minuten al ernstige schade toe aan het gehoor.

Hendrik Dullemans (42), drumdocent aan het Centrum voor de Kunsten en Ritmyk, draagt zelf altijd oordoppen tijdens het drummen en raadt het zijn leerlingen ook aan. ,,Bij nieuwe leerlingen vertel ik altijd dat we tijdens het drummen veel geluid gaan produceren en dat het verstandig is om geluidsbescherming te dragen.” Dullemans speelt al vanaf jonge leeftijd in verschillende bandjes. Vanaf zijn vijftiende draagt hij oordoppen. ,,Mijn vader bracht mij altijd naar de bandrepetities en haalde me ook weer op. Een keer kwam hij in het repetitiehok en verbaasde zich over het harde geluid. In de auto op weg naar huis adviseerde hij mij meteen oordoppen. Dit advies heb ik ter harte genomen; met succes. Twee jaar geleden liet ik een hoortest doen en mijn oren waren nog helemaal in orde”, zegt hij.

Dit is precies de manier waarop het hoort, vindt Kooi. Voorkomen is beter dan genezen, helemaal als het om gehoorschade gaat. Dit is namelijk definitief en nooit meer te herstellen. ,,Er komen steeds meer mensen, ouderen en jongeren, naar de winkel om iets aan hun gehoor te doen. Maar dit komt denk ik niet omdat de mensen bewuster worden maar in de eerste plaats omdat wij als Schoonenberg, maar ook onze concurrenten, steeds meer reclame maken en open staan om mensen met gehoorproblemen binnen te halen. Dit prikkelt meestal vooral de mensen rondom degene die last heeft. We zien vaak dat mensen niet uit zichzelf komen maar worden aangespoord door hun familie of vrienden. Bij de mensen die last hebben, is het kwaad meestal al geschied. Gehoorproblemen, die door te hard geluid zijn veroorzaakt, zijn definitief en gaan nooit meer over. Het beste wat je kunt doen is erger voorkomen en geluidspreventie dragen.”

Op het gebied van gehoorbescherming is er veel mogelijk. De standaard oordoppen –te verkrijgen bij de drogisterij- bannen vaak al het geluid uit. Hierdoor is het voeren van een gesprek moeilijk. Voor iets meer geld zijn er de universele oordoppen met filter. Dit filter houdt geluiden tot een bepaalde sterkte buiten het oor. Als laatste zijn er nog de op maat gemaakte oordoppen. Deze passen precies in het oor. Het filter dat erin zit, laat geluid tot tachtig decibel door. De doppen sluiten het hele oor af en zijn daarom het meest effectief. Dullemans zweert erbij. ,,De op maat gemaakte doppen zijn perfect. Ze laten voldoende geluid door om te kunnen musiceren én te praten. Zo kan ik tussen het drummen door aanwijzingen geven. Eén reden om de bescherming niet te dragen is er dus eigenlijk niet.” Ook Poppodium Het Bolwerk in Sneek is zich bewust van de invloed van hard geluid op het gehoor en heeft met de verbouwing van de poptempel in 2010 serieus werk gemaakt van deze problematiek. Zo hangt er een decibelmeter in de zaal zodat bezoekers kunnen zien hoe hoog de waarde is. ,,Bij metal-concerten ligt de waarde tussen de 95 en de 98 decibel. Bij reguliere concerten, denk aan blues, hangt de meter rond de 92 decibel”, weet manager van Het Bolwerk John Schut.

Verder is het geluid aangepast, de zogenaamde Public Adress (PA). Het geluid is daardoor beter uitgebalanceerd; de storende tonen worden gefilterd. ,,Wij delen de bands mee wat onze waarden qua geluidsniveau zijn. Er mag en kan niet harder dan dat gedraaid worden. Vindt het publiek het nog te luid, dan zijn er bij de garderobe oordopjes te verkrijgen”, gaat hij verder.

,,Tinnitus is geen levensbedreigende ziekte; je kunt er 100 mee worden. Je moet er alleen mee leren leven”, is een veel gehoorde uitspraak over de aandoening. Dat laatste is volgens De Vries erg belangrijk. ,,Tinnitus brengt erg veel sociale problemen met zich mee. Je voelt je onbegrepen door je omgeving en het kan je in bepaalde mate sterk beperken in je sociale- en dagelijkse leven. Ik besluit bijvoorbeeld om vaker niet mee te gaan naar een feestje of een uitje om het harde geluid te ontlopen. Schreeuwende kinderen op een schoolplein zijn een verschrikking en een voorbij rijdende ambulance met loeiende sirenes gaat door merg en been. Echter, aan de buitenkant valt niet te zien dat ik last van mijn oren heb. Zodra zich zo’n situatie voordoet, wordt dit door mijn omgeving vaak afgedaan met aanstellerij. Tegelijkertijd ook wel weer begrijpelijk; het is niet voor te stellen hoe het is om zo gevoelig te zijn voor geluid”, beseft De Vries.

Ook Kooi beaamt dat. ,,Het gevaar is dat mensen die last van hun oren hebben geïsoleerd raken. Op een gegeven moment zitten ze alleen nog thuis omdat ze daar het omgevingsgeluid kunnen aanpassen op het niveau dat voor hen het prettigst is. De tinnitus is in dit geval de mens dus de baas. Door gehoorbescherming te dragen is het denk ik toch mogelijk om normaal aan het sociale leven deel te nemen. Het is dus de kunst om de tinnitus te accepteren en het geluid te verbannen om het oorsuizen de baas te worden.”

In sommige gevallen kan tinnitus en hyperacusis leiden tot arbeidongeschiktheid. Een baan bij de politie of in het leger wordt voor iemand met soortgelijke gehooraandoeningen door het harde geluid van bijvoorbeeld het schieten onmogelijk. Een kinderdagverblijf vol huilende en schreeuwende kinderen is voor iemand met oorletsel ook geen pretje.

Soms loopt het verkeerd af. Sommige mensen kunnen niet leven met het feit dat het geluid in hun hoofd nooit meer zal verdwijnen. De blijvende piep in de oren kan een dermate gevoel van onmacht en depressie geven dat het in extreme gevallen zelfs leidt tot zelfmoord. Zover moet het natuurlijk niet komen, stelt Kooi.

,,Medisch is er niet veel te doen aan oorsuizen. Des te meer is het een psychische kwestie. Het geluid is pas hinderlijk als er aandacht aan gegeven wordt. Daarom is het belangrijk om afleiding te zoeken en om te zorgen voor achtergrondklanken om het oorsuizen te maskeren. Ook is belangrijk dat je goed slaapt en stress situaties voorkomt.”De Vries: ,,Tinnitus is eigenlijk een rooksignaal van het lichaam. Wordt de piep heviger, dan betekent dat dat ik niet goed bezig ben en dus iets moet veranderen. Bijvoorbeeld betere bescherming dragen of meer rust nemen na luidruchtige aangelegenheden.”

Tot op heden zijn er zo goed als geen mogelijkheden op het genezen van tinnitus; de wetenschap bijt zich stuk op het fenomeen. Reden genoeg om met zorg om te gaan met het gehoororgaan, vindt de Vries. ,,Je oren zijn als twee dure porseleinen vaasjes. Breken ze, dan zijn ze nooit meer repareren.”

De naam Meindert de Vries is gefingeerd.

Get Adobe Flash player